Hybride taxaties hebben de toekomst – combinatie van taxateur en computertaxatie

Vanaf juli verbiedt de EU computertaxaties van woningen voor hypotheekleningen. Eerder kon hiermee een hypotheek worden afgesloten tot 90 procent van de woningwaarde voor de aankoop van een woning, of een bestaande hypotheek worden overgesloten of verhoogd tot 90 procent van de woningwaarde. De nieuwste ontwikkelingen leiden ons naar hybride taxaties: een algoritme stelt een rapport op en een taxateur gaat na of de gegevens daarin kloppen.

Hybride taxaties, waarvoor is het nodig

Per 1 juli van dit jaar is het banken niet meer toegestaan hypotheken te verstrekken, over te sluiten of te verhogen op basis van slechts een modelmatige taxatie. Dat terwijl het modelmatig taxeren – computertaxatie – in Nederland de afgelopen vier jaar juist enorm in opmars kwam. Dat betekent dat taxaties voor het oversluiten van een hypotheek veel duurder worden. Een computertaxatie kost enkele tientallen euro’s, maar een taxateur in levende lijven naar een woning laten kijken kost – begrijpelijkerwijs – een stuk meer. 

Wat is een hybride taxatie?

Om de kosten wat te drukken, is er nu een combinatie bedacht, waar de computer een rapport opstelt en de taxateur dit persoonlijk controleert. Een aantal weken geleden lanceerden drie partijen een eerste pilot van een hybride taxatie. Technologiebedrijf Calcasa doet hierbij de modelmatige waardebepaling, een taxateurskantoor controleert die. Als dat goed gaat, verstrekt bank ING een hypotheeklening tot 90 procent van de getaxeerde waarde. Ze noemen dit een ‘desktoptaxatie’, omdat voor deze manier van taxeren geen bezoek aan de woning of pand nodig is. 

Voor- en tegenstand

Demissionair minister Wopke Hoekstra (Financiën, CDA)  vindt de ontwikkeling richting een hybride taxatieproces positief. Hij verwacht dat deze manier van taxeren de betrouwbaarheid ten opzichte van enkel computertaxaties kan vergroten. Het NRC berichtte over meerdere partijen die de uitrol van een hybride systeem een goed idee vinden. Immers, hierbij blijft de prijs van een taxatie relatief laag, en wordt er toch een controle gedaan door de vakman.
Makelaarsvereniging NVM is minder enthousiast. Zij vinden dat taxaties mensenwerk blijft, en voor een goede taxatie toch echt een bezoek gebracht moet worden aan het perceel. Het Nederlands Register Vastgoed Taxateur is in een impasse. Oorspronkelijk zouden zij het voortouw nemen voor een pilot met hybride taxatie, maar binnen de partij zou geen overeenstemming zijn bereikt over de invulling hiervan. 

De toekomst van taxaties

Als taxateurs moeten we ook met onze tijd meegaan. Daarin is een rol weggelegd voor slimme computersystemen. Maar, de taxateur blijft vooralsnog onmisbaar. Denk bijvoorbeeld aan specifieke regionale kennis. Het blijft dus toch nog mensenwerk. Met de hulp van technologie, dat staat voorop.